Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η μεγαλύτερη και αυστηρότερη περίοδος νηστείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και διαρκεί 48 ημέρες, ως το Μεγάλο Σάββατο. Ο σκοπός της νηστείας είναι τόσο πνευματικός όσο και σωματικός, καθώς συνδέεται με την εγκράτεια, την πειθαρχία και την κάθαρση του σώματος και του νου.
Η διατροφή της Σαρακοστής βασίζεται κυρίως σε φυτικές τροφές, αποκλείοντας το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αβγά. Ωστόσο, υπάρχουν ημέρες κατά τις οποίες επιτρέπεται το λάδι και το κρασί, ενώ τα θαλασσινά καταναλώνονται σε ορισμένες περιπτώσεις.
Επιτρεπόμενες τροφές:
n Οσπρια: Πλούσια σε φυτικές πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και σίδηρο.
n Λαχανικά και χόρτα (σπανάκι, μπρόκολο, λάχανο, μαρούλι): Προσφέρουν βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες.
n Φρούτα: Παρέχουν ενέργεια και βιταμίνες.
n Προϊόντα ολικής άλεσης (καστανό ρύζι, κινόα, πλιγούρι, ψωμί ολικής άλεσης): Βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου και προσφέρουν παρατεταμένη ενέργεια.
n Ξηροί καρποί και σπόροι (καρύδια, αμύγδαλα, ηλιόσποροι, λιναρόσπορος, τσία): Πλούσιοι σε ωμέγα-3 λιπαρά, βιταμίνη Ε και μαγνήσιο.
n Θαλασσινά (γαρίδες, χταπόδι, καλαμάρι, μύδια, ταραμάς): Επιτρέπονται σε συγκεκριμένες ημέρες και είναι εξαιρετικές πηγές πρωτεϊνών και ωμέγα-3 λιπαρών.
n Φυτικά έλαια (ελαιόλαδο): Καταναλώνονται εκτός από τις αυστηρές ημέρες ξηροφαγίας.
n Προϊόντα σόγιας: Υποκαθιστούν τις ζωικές πρωτεΐνες.
Η αποχή από ζωικά προϊόντα και η αυξημένη πρόσληψη φυτικών τροφών συνδέεται με πολλαπλά οφέλη για την υγεία.
1. Βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας: Η μείωση των κορεσμένων λιπαρών και η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών μειώνουν τη χοληστερόλη και ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση.
2. Αποτοξίνωση και αντιοξειδωτική προστασία: Τα φρούτα, τα λαχανικά και οι ξηροί καρποί είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες.
3. Βελτίωση της λειτουργίας του εντέρου: Οι φυτικές ίνες προάγουν την υγιή πέψη, την καλή λειτουργία του μικροβιώματος και μειώνουν τον κίνδυνο δυσκοιλιότητας.
4. Ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα: Η ισορροπημένη φυτοφαγική διατροφή βοηθά στη διατήρηση σταθερών επιπέδων γλυκόζης, προλαμβάνοντας τον διαβήτη τύπου 2.
5. Μείωση του σωματικού βάρους: Η χαμηλότερη πρόσληψη θερμίδων και η υψηλή περιεκτικότητα των φυτικών τροφών σε φυτικές ίνες συμβάλλουν στη ρύθμιση του βάρους.
6. Ενίσχυση της πνευματικής και ψυχικής υγείας: Η νηστεία προάγει την αυτοσυγκράτηση, την πειθαρχία και μειώνει τα επίπεδα άγχους.
Ο Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής Θεραπευτικής Αιματολογίας – Ογκολογίας, τ. πρύτανης του ΕΚΠΑ
