Επειτα από τρεις δεκαετίες επιταχυνόμενης παγκοσμιοποίησης, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια τάση ανόρθωσης εμποδίων στο διεθνές εμπόριο. Τον περασμένο Νοέμβριο ο αμερικανικός λαός εξέλεξε μια νέα κυβέρνηση της οποίας το οικονομικό πρόγραμμα περιλαμβάνει αύξηση δασμών, μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και μια αυστηρή μεταναστευτική πολιτική. Η επιλογή του αμερικανικού λαού είναι απολύτως σεβαστή. Η Ευρωπαϊκή Ενωση, ως παραδοσιακός σύμμαχος και στρατηγικός οικονομικός εταίρος των ΗΠΑ, πρέπει να επιδιώξει μια παραγωγική και αμοιβαία επωφελή σχέση με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Μέχρι τώρα, αυτή δεν έχει επιβάλει δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα. Ομως, η διεθνής οικονομική αβεβαιότητα βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. Και αυτό γιατί η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι δασμοί, τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και η μείωση του εργατικού δυναμικού μεσοπρόθεσμα προκαλούν μείωση της οικονομικής ανάπτυξης. Οταν δε το ρίσκο αυτό αφορά τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, τότε αφορά και το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας. Η επιβολή νέων δασμών μεσοπρόθεσμα θα έβλαπτε και τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η ΕΕ οφείλει να ενισχύσει την προσπάθειά της να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της, τη στρατηγική της αυτονομία και την ανθεκτικότητά της. Τα βήματα που απαιτούνται έχουν περιγράφει στην Εκθεση Draghi και Letta, και σε μεγάλο βαθμό αποτυπώνονται στην Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Ευρώπη πρέπει να βελτιώσει τις επιδόσεις της στον ζωτικό τομέα της καινοτομίας, να επιτύχει με τρόπο κατάλληλα ισορροπημένο την πράσινη μετάβαση και την αύξηση της ανταγωνιστικότητάς της, και να ενισχύσει τη στρατηγική της αυτονομία εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την εξωστρέφειά της. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η απλοποίηση της επενδυτικής δραστηριότητας, η ενίσχυση της Ενιαίας Αγοράς, η εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης, και η αναβάθμιση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Τέλος, απολύτως απαραίτητη είναι η εσωτερική ενότητα της Ευρώπης, και ο αποτελεσματικός συντονισμός πολιτικής μεταξύ των κρατών-μελών της.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας και προκλήσεων, η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει τόσο το γεωπολιτικό της αποτύπωμα όσο και την οικονομική της ανάπτυξη. Η χώρα μας έχει μια άριστη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ. Παράλληλα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με την παρούσα ευρωπαϊκή ατζέντα, στη διαμόρφωση της οποίας συμμετέχει ενεργά και αποτελεσματικά, όπως άλλωστε φαίνεται και από την απήχηση των πρωτοβουλιών του Πρωθυπουργού στους τομείς της ευρωπαϊκής άμυνας και της ενέργειας. Με δεδομένο το θετικό μομέντουμ της ελληνικής οικονομίας, τη δέσμευση της κυβέρνησης σε περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην πραγματική οικονομία που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξή της, και έχοντας το δυσεύρετο πλέον στην Ευρώπη σημαντικό πλεονέκτημα της πολιτικής σταθερότητας, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε ένα από τα λίγα σταθερά και θετικά σημεία αναφοράς στο πεδίο της οικονομίας, της ασφάλειας και της γεωπολιτικής.
Ο Μιχάλης Αργυρού είναι επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου
του Πρωθυπουργού
