Όπως παρουσιάζει σε άρθρο της στο Psychologies.com, η Cécilia Ouibrahim, ο τρόπος με τον οποίο γεμίζετε ασυνείδητα το καλάθι αγορών σας λέει πολλά για εσάς. Με τη Black Friday να πλησιάζει, το καταναλωτικό σας προφίλ είναι περισσότερο από ποτέ ένα αποκαλυπτικό μέρος της προσωπικότητάς σας.
Η Black Friday πραγματοποιείται την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου. Αναμενόμενο από τους καταναλωτές, αυτό το εμπορικό γεγονός σηματοδοτεί την έναρξη της αγοραστικής περιόδου στο τέλος του έτους. Οι μάρκες το γνωρίζουν καλά αυτό και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να προσφέρουν ειδικές προσφορές αυτή την ημέρα. Καθώς όμως, οι εμπορικές προσφορές εντείνονται, θέτουν επίσης υπό αμφισβήτηση τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε.
Αγοραστικές αποφάσεις, επιλογή προϊόντων, χρονική στιγμή… Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που εμπλέκονται στην αποκωδικοποίηση της συμπεριφοράς των καταναλωτών. Αγοράζετε για να δώσετε, να εξοικονομήσετε ή για να περιποιηθείτε τον εαυτό σας; Η πρόθεση παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Όλα αυτά τα κριτήρια επιλογής απεικονίζουν τη συμπεριφορά μας στην καταναλωτική κοινωνία. Μιλούν για την ανάγκη μας να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, αλλά και για την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τους περιορισμούς της καθημερινής ζωής.
Έχουμε αποκωδικοποιήσει 4 προφίλ καταναλωτών. Ποιο είναι το κατάλληλο για εσάς;
Ψυχαναγκαστικοί αγοραστές
Οι προσφορές κάτω από τη ζήτηση προσελκύουν όλους τους αγοραστές. Αλλά ενώ κάποιοι αγοραστές μπορεί να μοιάζουν ίδιοι, όλοι έχουν τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Οι ψυχαναγκαστικοί αγοραστές αγοράζουν χωρίς να σκέφτονται, σε σημείο ντροπής. Τόσο πολύ που αυτός ο αγοραστικός πυρετός έχει όνομα: ωνιομανία. Ρούχα, παπούτσια, έπιπλα, κοσμήματα, ακόμη και αυτοκίνητα… οτιδήποτε μπορεί να γίνει αντικείμενο καταναγκαστικής αγοράς και να γίνει εμμονή για τους πάσχοντες από αυτή τη διαταραχή.
“Αυτό το εθιστικό φαινόμενο επιτείνεται από την υπερκαταναλωτική κοινωνία μας, η οποία απαιτεί ολοένα και μεγαλύτερη παραγωγικότητα και κερδοφορία”, εξηγεί η Magali Bours, ψυχο-οργανική ψυχοθεραπεύτρια ανάλυσης. Όλες οι αγοραστικές μας αποφάσεις διέπονται σε μεγάλο βαθμό από τα συναισθήματά μας. Πρόκειται για μια ελάχιστα γνωστή ασθένεια, η οποία όμως έχει αποκτήσει νέο νόημα με το Διαδίκτυο. Αξίζει πιο σοβαρή προσοχή, διότι θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία τα επόμενα χρόνια». Ο εθισμός στα ψώνια μπορεί να πηγάζει από την έλλειψη αυτοεκτίμησης, την ανάγκη να γεμίσει ένα κενό ή τη δυσκολία στη διαχείριση των συναισθημάτων. Τη στιγμή της αγοράς, υπάρχει ανακούφιση. Αλλά διαρκεί μόνο για λίγο, μέχρι την επόμενη παρόρμηση.
Κυνηγοί θησαυρών
Χωρίς να πέφτουν στην καταναγκαστική αγορά που μερικές φορές γεμίζει ένα υπαρξιακό κενό, οι κυνηγοί θησαυρών κάνουν τα ψώνια μια δική τους εμπειρία. Με γνώμονα την αναζήτηση του ασυνήθιστου, αναζητούν το σπάνιο μαργαριτάρι.
Όταν πηγαίνουν για ψώνια, οι κυνηγοί θησαυρών δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη. Τα πάντα εξετάζονται εξονυχιστικά: το υλικό ενός φορέματος, το άρωμα μιας κρέμας ημέρας, το χρώμα ενός smartphone… Αποδίδουν ύψιστη σημασία στις αισθήσεις και γνωρίζουν πώς να εντοπίζουν τυχόν ελαττώματα σε ένα προϊόν. Σε αυτές τις προσωπικότητες αρέσει να συγκρίνουν και να ονειρεύονται. Αυτό που είναι σημαντικό γι’ αυτούς πέρα από το καλάθι αγορών τους είναι η όλη εμπειρία των αγορών. Εν ολίγοις, ο τρόπος που καταναλώνουν είναι η έκφραση μιας κουλτούρας και μιας τέχνης ζωής. Επειδή συνδυάζει το χρήσιμο με το ευχάριστο, η Μαύρη Παρασκευή είναι μια ημερομηνία που περιμένουν με ανυπομονησία όλο το χρόνο.
Ναρκισσιστές καταναλωτές
Ικανοί στο «αυτο-δώρο», οι ναρκισσιστές αγοραστές αναζητούν την προσωπική ικανοποίηση πάνω απ’ όλα. Οι αγορές τους είναι συχνά απερίσκεπτες και απρόβλεπτες, με κίνητρο την αίσθηση του επείγοντος και της υποχρέωσης. Συχνά συνοδεύονται από σωματικές αισθήσεις», αναλύουν οι ψυχίατροι Jean Adès και Michel Lejoyeux στο La Fièvre des achats. Αλλά όταν πρόκειται για αγορά, πρόκειται για την ευημερία, την ευτυχία και την ικανοποίηση ότι το κάνεις για το καλό σου.
Σαν ένα βραβείο παρηγοριάς για να θεραπεύσουν τις εσωτερικές τους ασθένειες, τα αυτο-δώρα είναι η απάντηση στην απογοήτευση, την αποτυχία ή μια δύσκολη μέρα. Το να χαρίσετε στον εαυτό σας ένα κόσμημα, ένα ρούχο ή λουλούδια μπορεί να ικανοποιήσει την ανάγκη σας να νιώσετε καλά με τον εαυτό σας. Είναι μια εφάπαξ θεραπεία, ένα μήνυμα ενθάρρυνσης και αυτοπροστασίας. «Σαν το αντικείμενο που επιλέξατε να έχει μια ιερή διάσταση, κάνοντάς σας πιο ελκυστικό, πιο ισχυρό, πιο επιθυμητό», λένε οι ψυχίατροι. Αυτή η ναρκισσιστική ενίσχυση διαρκεί μόνο για μικρό χρονικό διάστημα. Διότι, μόλις βγουν από το κατάστημα, «η κατάθλιψη, η αποδοκιμασία ή η ντροπή κατατρύχουν σχεδόν όλους τους παρορμητικούς αγοραστές», υπογραμμίζουν οι Jean Adès και Michel Lejoyeux. Σύμφωνα με την τυπολογία που χρησιμοποιούν οι ψυχίατροι στο βιβλίο La Fièvre des achats, οι ναρκισσιστές αγοραστές επιλέγουν ρούχα σχεδιαστών επειδή τους δίνουν την αίσθηση ότι ανήκουν σε μια ελίτ.
Πραγματιστές καταναλωτές
Έχουν ανοσία στη διαφήμιση. Οι πραγματιστές αγοραστές καταναλώνουν μόνο ό,τι χρειάζονται και σκέφτονται πολύ πριν δράσουν. Η χρησιμότητα είναι το σύνθημά τους: επιλέγουν βιώσιμα προϊόντα που είναι απαραίτητα για την καθημερινή τους ζωή.
Οικονομικοί και ρεαλιστές, οι πραγματιστές αγοραστές αντιστέκονται στις περιττές δαπάνες. Δεν αισθάνονται την ανάγκη να καθησυχάσουν τον εαυτό τους με αντικείμενα υψηλής συμβολικής αξίας. Η Black Friday είναι επίσης μια ημέρα που περιμένουν με ανυπομονησία. Επειδή έχουν ήδη εντοπίσει τι θέλουν και είναι η τέλεια ευκαιρία να εξοικονομήσουν χρήματα για τα επόμενα χριστουγεννιάτικα δώρα τους.
Τι είδους λοιπόν, αγοραστής είστε εσείς; Και να έχετε υπόψη σας ότι υπάρχουν τόσοι τρόποι κατανάλωσης, όσοι και τα προϊόντα που μπορείτε να αγοράσετε.
Πηγή: Psychologies.com, Black Friday : quel consommateur êtes-vous ?
Μετάφραση: Νικόλ Παπαδοπούλου
www.ertnews.gr